in

Khoai ma (Mandrake) – Sinh vật huyền bí được nuôi dưỡng từ máu của tử tù

Tác phẩm nổi tiếng Harry Potter của nhà văn J.K. Rowling có miêu tả về loài sinh vật kỳ bí, một giống cây có hình người với tiếng thét chói tai và dùng để làm thuốc chữa trị cho những ai bị hóa đá khi nhìn vào mắt con tử xà Basilisk. Đó là cây Khoai ma – Mandrake, một loài thực vật có thật. Tên gọi của nó bắt nguồn từ “Mandragora” trong tiếng Hy Lạp có nghĩa là “gây tổn thương cho gia súc“.

Chuyện kể nhuốm màu kinh dị về cây Khoai ma

Trong văn hóa dân gian đây là loài cây có hình dáng con người, cây cái có rễ chia làm hai nhánh mang hình hài của người phụ nữ với mái tóc dày, cây đực thì rễ không có nhánh (một số dị bản khác thì có rễ như cây cái) và mang ngoại hình của một người đàn ông với bộ râu dài. 

Điểm đặc biệt ở Khoai ma là nó có tiếng thét kinh hoàng, có thể gây sát thương tai, làm chảy máu không ngừng dẫn đến tử vong. Âm thanh này được cho là sự nguyền rủa gây nên bệnh tật, chết chóc. Vì vậy nó là loại cây gắn liền với ma quỷ, nhiều người cho rằng Khoai ma là dược liệu chỉ những kẻ có phép thuật mới tìm ra cách thu hoạch và sử dụng giống thực vật quái đản này.

Ở phương Tây thời xưa, những ai được cho là sở hữu Khoai ma đều bị gán ghép vào tội phù thủy và bị thiêu sống. Nữ anh hùng nước Pháp Jeanne d’Arc, người được mệnh danh là Trinh nữ xứ Orléans đã từng bị quan tòa giám mục Pháp phe thân Anh xét xử và thiêu sống vào ngày 30/05/1431 vì cáo buộc bà là phù thủy.

Jeanne d’Arc

Hội đồng xét xử cáo buộc rằng Jeanne d’Arc đã dùng cây khoai ma như một lá bùa may mắn, mặc trang phục đàn ông và ra trận chiến đấu như là kẻ dị giáo. Jeanne d’Arc đã phủ nhận mọi cáo buộc nhưng bà vẫn phải chịu tội, chết trong oan ức. Năm 1456, bà được rửa oan và phong Thánh vào năm 1920.

Theo truyền thuyết kể lại cây Khoai ma mọc lên từ những sát nhân bị hành hình. Tại vùng đất mà máu của những tên tử tù rơi xuống, cây sẽ đâm chồi và được nuôi dưỡng bằng tà khí từ linh hồn quỷ dữ của chúng. Dị bản khác lưu truyền rằng Khoai ma được tạo ra từ linh hồn của những người vô tội bị giết oan, khi máu đổ xuống thì rễ cây sẽ hình thành nên hình hài, mang gương mặt của người đó và phát triển, lớn lên với tiếng thét ai oán về nỗi đau mà họ phải chịu ở dương gian.

Cách để lấy được rễ cây Khoai ma cũng rất tàn nhẫn. Người xưa cho rằng để đào được rễ của giống cây này thì phải dùng con chó là vật thế mạng. Cụ thể, con chó bị buộc vào củ Khoai ma rồi chạy đi khi thấy tiếng thét. Rễ cây bị nhổ lên, con chó sẽ phải chết, đổi mạng vì lấy rễ Khoai ma cho chủ nhân.

Truyền thuyết khác thì kể rằng khi mặt trời đã lặn những ai là phù thủy, pháp sư có phép thuật cao cường sẽ dùng đũa phép hoặc thanh kiếm vẽ xung quanh của Khoai ma để nhổ nó lên.

Loài cây là dược liệu chữa bệnh và cũng là độc dược

Trong thực tế cuộc sống, Khoai ma là loài thực vật có thật, xuất xứ từ khu vực Địa Trung Hải và cũng được tìm thấy ở vùng Trung Đông, Trung Á, Ấn Độ và phía Tây Trung Quốc. Tên khoa học của nó là Mandragora docinarum, thuộc chi thực vật Mandragora, có hai loại hoa màu trắng và màu tím, quả mọng có màu vàng hoặc cam, rễ chẻ đôi có thể mọc dài đến 120 cm.

Khoai ma là loài có chứa độc dược nhưng rễ cây của nó lại có ích khi được chế biến làm thuốc gây tê từ thời Hy Lạp cổ đại, nếu dùng với liều lượng vừa đủ nó sẽ giúp chữa những bệnh như trầm cảm, co giật, giảm đau và bệnh thấp khớp. 

Trong quan điểm tâm linh, người xưa còn dùng cây Khoai ma để điều chế bùa yêu, họ tin rằng khi nhổ lên được loại cây có mang giới tính của người mình thích rồi làm thành bùa và đem tặng cho đối phương thì tình yêu của họ sẽ được hạnh phúc như ý. Khoai ma cũng được điều chế ra thuốc trị vô sinh, giúp phụ nữ dễ dàng sinh đẻ. Người Hy Lạp cổ sử dụng nó như một loại thuốc kích thích tình dục, lấy rễ ngâm trong rượu hoặc giấm. Còn người Do Thái cổ đại tin rằng cây Khoai ma có thể được sử dụng để kích thích sự thụ thai.

Với những người học pháp thuật thì cây Khoai ma được xem là bùa may mắn, giúp các phù thủy, pháp sư tăng thêm sức mạnh. Nó cũng được bào chế thành thuốc để trục xuất quỷ dữ khi con người bị nhập hồn, những quái vật như thú hóa người khi ăn phải rễ cây Khoai ma sẽ hiện nguyên hình.

Trong y khoa, cây khoai ma có thể là dược liệu nhưng nếu lạm dụng và dùng quá liều thì độc tố trong cây sẽ phát tán khiến con người bị mê sảng, gặp ảo giác và phát điên.