Thuật ngữ Cthulhu Mythos được phóng viên August Derleth đặt ra để miêu tả vũ trụ hư cấu với hệ thống các vị thần, quái vật do H.P. Lovecraft tạo nên.
Howard Phillips Lovecraft (1890 – 1937) là một tác giả người Mỹ chuyên về thể loại truyện kinh dị giả tưởng. Cuộc đời H.P. Lovecraft có nhiều điểm rất thú vị và quái dị, từ thời thơ ấu ông bị mẹ bắt mặc đồ con gái khiến bạn bè chê cười, trêu chọc; lớn lên thì sống tách biệt với xã hội, hẹn hò trong nghĩa trang.
Ông có niềm đam mê viết lách với các câu chuyện kinh dị viễn tưởng nhưng lại sống trong cảnh túng thiếu, chết dần chết mòn bởi nghèo đói cho đến khi qua đời ở tuổi 47 – chưa kịp được công chúng biết đến. Tác phẩm nổi tiếng trong sự nghiệp của ông là Tiếng Gọi Cthulhu, xuất bản vào năm 1928, đăng trên tạp chí Weird Tales.
Tiếng Gọi Cthulhu miêu tả về một thực thể thần bí, đó là quái vật Cthulhu. Nó có ngoại hình gớm ghiếc lai tạo giữa nhiều loài vật khác nhau, gương mặt chứa vòi của bạch tuộc kết hợp với rồng và cơ thể mang hình dáng con người với kích cỡ khổng lồ.
Cthulhu sinh ra trên hành tinh Vhoorl, thuộc tinh vân thứ 23 bởi Nug và Yeb. Nó kết đôi với dh-yaa và có bốn đứa con là: Gthanothoa, Ythogtha, Zoth-ommog và Cthylla. Sau đó, gia đình quái vật đã đến Trái Đất, tại đây Cthulhu kết hợp với Kassogtha, tạo ra Nctosa và Nctolhu. Những người con của Cthulhu xây dựng nên thành phố vĩ đại R’lyeh bằng đá xanh trên khu vực trũng Mu, rồi tham gia vào trận chiến quái thú để phân chia lục địa trên hành tinh xanh.
Cthulhu là một trong những sinh vật thuộc thế giới thần thoại trong cuốn Cấm thư do H.P. Lovecraft tạo ra. Cuốn sách được giới thiệu là một cổ vật thần bí có nguồn gốc Ả Rập, ghi chép về tất cả loài vật cổ xưa mang sức mạnh ma thuật thống trị thế giới. Trong đó có con quái vật Cthulhu đang ngủ say dưới đáy Thái Bình Dương và khi nó thức tỉnh sẽ nhấn chìm nhân loại trong tai ương, loạn lạc.
Những những sinh vật huyền bí được miêu tả bởi Cấm thư Necronomicon tồn tại trong vũ trụ gọi là Cthulhu Mythos. Ở vũ trụ đó, con người chỉ là một sinh vật nhỏ bé, yếu đuối, sinh tồn dưới sự cai trị của ba giống loài quái vật vĩ đại là: Outer Gods (Ngoại thần), Elder Things (Cựu thần) và Great Old Ones (Đại Cổ Thần).
Outer Gods xuất thân từ hành tinh nằm ngoài hệ Mặt Trời, tồn tại từ thời cổ xưa khi vũ trụ mới hình thành. Outer Gods nắm giữ quyền năng tối thượng và là giống loài độc ác, gián tiếp can thiệp đến Trái Đất từ xa để hành hạ loài người trong bể khổ.
Kẻ đứng đầu dòng dõi Outer Gods là Azathoth, sinh vật được mệnh danh Daemon Sultan (Vua Quỷ). Hắn có sức mạnh vô địch thiên hạ và vạn vật chúng sinh được tạo ra qua giấc mơ của Azathoth. Thế nên để tạo hóa sinh sôi, nảy nở thì Azathoth được ru ngủ mãi, không bao giờ tỉnh dậy. Nếu hắn thức giấc thì thế giới sẽ biến mất vĩnh viễn.
“Đệ tử” của Azathoth bao gồm: Nyarlathotep, Yog-Sothoth, Shub-Niggurath, Yibb-Tstll, Darkness,…
Elder Things là sinh vật ngoài vũ trụ đến xâm chiếm Trái Đất cách đây khoảng hơn 1 tỷ năm. Loài vật này mang hình thú quái dị, không xác định, trông giống như khối thịt khổng lồ với chiều cao gần 2m. Đỉnh đầu có ngôi sao năm cánh với một con mắt mọc ở mỗi cánh sao, thân chứa những xúc tu có gai nhọn và sau lưng mang đôi cánh lớn.
Elder Things có kiến thức vô cùng tiên tiến, đã xây dựng nên các nền văn minh đầu tiên cho con người dưới ách đô hộ của chúng. Tuy nhiên đế chế văn minh mà Elder Things cất công tạo dựng lại bị sụp đổ do Shoggoth, sinh vật có hình dạng là khối thịt lỏng như thạch, nhầy nhụa và không xương.
Shoggoth được Elder Things tạo ra để xây dựng các công trình đồ sộ dưới lòng đại dương. Tuy nhiên Shoggoth dần tiến hóa, phát triển ý thức hệ và trở nên mưu mô, nguy hiểm rồi tìm cách hãm hại, tiêu diệt chủ nhân. Vì vậy mà tương lai rực rỡ của Elder Things đã bị Shoggoth hủy hoại.
Great Old Ones gồm những loài thần thú khổng lồ mang sức mạnh siêu nhiên vĩ đại, đã tồn tại trên Trái Đất từ thuở hồng hoang khai thiên lập địa. Chúng được coi là chủ nhân đầu tiên của thế giới. Nguồn gốc, xuất xứ của Great Old Ones là biệt đội nhóm sinh vật, thực thể ngoài hành tinh trong dải ngân hà.
