Menu
in

‘Amip ăn não’ xuất hiện tại Mỹ khiến người dân hoảng loạn

Ảnh dưới kính hiển vi cho thấy mô não của bệnh nhân bị amip ăn dần. (Nguồn: CDC Hoa Kỳ)

Hôm thứ Bảy vừa rồi, thành phố Lake Jackson thuộc bang Texas đã ban hành một “tuyên bố thảm họa” sau khi phát hiện thấy loài amip siêu nhỏ Naegleria fowleri trong hệ thống cấp nước của thành phố. Naegleria fowleri thường được tìm thấy trong vùng nước ngọt ấm, chẳng hạn như hồ, sông, suối nước nóng và trong đất.

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), amip Naegleria fowleri có thể gây ra một bệnh nhiễm trùng não hiếm gặp được gọi là “viêm não do amip nguyên phát, hầu như luôn dẫn đến kết quả là bệnh nhân tử vong trong mọi trường hợp.

Nói chung, các trường hợp viêm não thường xảy ra khi nước bị nhiễm amip xâm nhập vào cơ thể qua đường mũi. Một khi amip ở trong mũi, nó sẽ sớm di chuyển đến não. CDC tuyên bố rằng mọi người không thể bị bệnh nếu họ nuốt phải nước có Naegleria fowleri, đến bây giờ người ta vẫn chưa lý giải được cơ chế hoạt động của amip và vì sao nó chỉ nhiễm qua đường mũi.

Chính quyền thành phố Lake Jackson tin rằng có điều gì đó không ổn với hệ thống nước vào đầu tháng 9 khi nghiên cứu một ca bệnh nhập viện trong tình trạng nguy kịch – bệnh nhân là cậu bé Josiah McIntyre, 6 tuổi, bị viêm não do Naegleria fowleri và đã chết vì nhiễm trùng chỉ sau một tuần. Gia đình bệnh nhân nghi ngờ rằng cậu có thể đã hít phải nước bị ô nhiễm tại một vòi phun nước trong thành phố hoặc từ chính vòi nước tại nhà.

Các quan chức thành phố ngay lập tức đóng cửa các bể bơi công cộng và đài phun nước trong công viên, sau đó chỉ thị cho CDC xét nghiệm mẫu nước từ nhà máy cấp nước của thành phố. Xét nghiệm cho kết quả âm tính, nhưng các xét nghiệm bổ sung ở vài địa điểm khác nhau lại tìm thấy ba mẫu dương tính với Naegleria fowleri vào thứ Sáu tuần rồi.

Naegleria fowleri dưới kính hiển vi.

Các mẫu nước dương tính với amip khác tiếp tục được tìm thấy tại một công viên nước, một vòi chữa cháy ở khu trung tâm thành phố gần nhà của cậu bé Josiah McIntyre xấu số và cả ở trong chính vòi nước nhà cậu, mọi việc đã quá rõ ràng, toàn bộ nước ở khu vực gần nhà McIntyre đã nhiễm thứ amip chết người.

Bà của Josiah McIntyre nói với báo Houston Chronicle hôm thứ Bảy rằng gia đình muốn cảnh báo cho mọi người biết rằng amip đang xuất hiện ở ngoài kia, nó có thể tiếp tục xuất hiện ở bất cứ đâu trong thành phố. CDC tuyên bố rằng bệnh do Naegleria fowleri gây ra rất khó phát hiện vì nó tiến triển rất nhanh nên việc chẩn đoán thường chỉ được thực hiện sau khi nạn nhân chết, tỷ lệ tử vong là 98%! Khi bạn nhận ra rằng bệnh nhân đang bị gì thì đã quá muộn.

Não bị xuất huyết từ bên trong của một bệnh nhân nhiễm amip.

Sau khi biết về sự hiện diện của amip, các quan chức bang Texas đã yêu cầu sở cấp nước địa phương đưa ra lời khuyên “không sử dụng nước” cho nhiều thành phố khác nhau trong khi tình hình chưa được kiểm soát, bởi CDC sẽ phải khử trùng hệ thống nước của cả thành phố. Các quan chức phụ trách chất lượng môi trường của tiểu bang cho biết rằng người dân nên đun sôi nước sẽ đảm bảo an toàn cho việc uống và nấu ăn. Đối với các mục đích sử dụng khác như tắm vòi hoa sen, rửa mặt hoặc bơi lội, các quan chức khuyến cáo người dân không để nước lọt vào mũi.

Theo Vinmec, khi bị amip phá hủy mô não, người bệnh có thể gặp phải các triệu chứng như thay đổi về khứu giác hoặc vị giác, sốt, đột ngột đau đầu dữ dội, cứng cổ, nhạy cảm với ánh sáng, buồn nôn và ói mửa, mất cân bằng của cơ thể, hay nhầm lẫn, buồn ngủ, động kinh, ảo giác. Những triệu chứng trên sẽ tiến tiến triển rất nhanh và khiến người bệnh tử vong trong khoảng một tuần. Mặc dù nguy hiểm như vậy, nhưng amip không lây từ người sang người, hoặc lây từ người bệnh sang nước sạch. Các bể bơi được làm sạch và khử trùng đúng cách thì sẽ không chứa amip Naegleria fowleri.

Tại Việt Nam, amip ăn não gây bệnh xuất hiện lần đầu tiên vào năm 2012, bệnh nhân là một người đàn ông 25 tuổi, hồ sơ ghi nhận bệnh nhân đã đi bắt trai, sò ở một hồ nước ngọt gần nhà vào thời điểm giữa tháng 7 năm 2012. Khi tình hình bệnh trở nặng, bệnh nhân được đưa đến Bệnh viện Nhiệt Đới Tp. HCM nhưng tử vong sau đó không lâu. Kết quả xét nghiệm sinh học phân tử PCR của bệnh viện cho thấy mô não nạn nhân bị ăn bởi amip.

Đọc thêm:

 

Leave a Reply